Een dag in mei (1920) F. Scott Fitzgerald

Een dag in mei (May Day), een novelle van F. Scott Fitzgerald, werd geschreven aan het begin van de Jazz Age, in 1920. De novelle biedt een scherpe blik op de sociale tegenstellingen in het Amerika van na de Eerste Wereldoorlog en schetst de chaos en ontlading die plaatsvond na de oorlog. Door middel van een diverse cast van personages laat Fitzgerald de tegenstellingen van die tijd zien: rijk tegenover arm, idealisme tegenover pragmatisme, en oude tradities tegenover een nieuwe, losbandige levensstijl. Fitzgerald baseerde zich op de May Day Riots van 1 mei 1919 in Cleveland, een moment dat de overgang naar de ‘roaring twenties’ symboliseert. In deze bespreking gaan we dieper in op de inhoud van de novelle, de historische context, de kenmerken van de Jazz Age en de auteur zelf.

Inhoud

In Een dag in mei worden we meegenomen naar de turbulente gebeurtenissen op 1 mei 1919 in New York. De novelle wordt verteld vanuit het perspectief van zeven verschillende personages, die allemaal op hun eigen manier betrokken raken bij een uitbarsting van geweld. Fitzgerald zet deze personages in als symbolen voor de sociale kloven die in het naoorlogse Amerika steeds duidelijker werden. De volgzame tegenover de losbandige, de arrivé tegenover de man in de goot, de socialist tegenover de patriot.

In het verhaal ontmoeten de diverse pesronages elkaar op het Gamma Psi-bal, een fictief studentenbal. Het bal fungeert als een microkosmos van de bredere maatschappelijke spanningen. Terwijl sommige personages zich overgeven aan decadentie en feesten, wordt de stad geteisterd door rellen. Fitzgerald toont hoe de maatschappelijke onrust en het losbandige karakter van de roaring twenties voortkwamen uit de spanningen van de oorlogstijd. De terugkerende soldaten en de feestende studenten vormen een sterk contrast. De soldaten hebben net de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog meegemaakt en proberen hun plek in de samenleving terug te vinden. Velen van hen zijn werkloos of voelen zich onbegrepen. Daartegenover staan de rijke studenten, die het Gamma Psi-bal gebruiken om te feesten zonder zich zorgen te maken over de wereld om hen heen. Fitzgerald laat hiermee zien hoe oorlogsveteranen zich uitgesloten voelden en geeft het sterke contrast aan tussen zij die leven in luxe en zij die leven in armoede.

De novelle kenmerkt zich door scherpe observaties en een wrang realisme. Fitzgeralds stijl, met zijn lyrische en kritische toon, benadrukt de oppervlakkige glitter van de elite en het bittere lot van hen die aan de rand van de samenleving staan. De verschillende verhaallijnen komen samen in een climax van geweld en chaos, waardoor de novelle een krachtige momentopname vormt van een tijdperk van radicale sociale verandering dat zich aankondigt als een zorgeloze, losbandige tijd: de Jazzage. Het is echter dansen op de rand van een vulkaan die elk moment tot uitbarsting kan komen. aan de vooravond stond .

Historische context: de May Day Riots van 1919

De rellen die Fitzgerald in zijn novelle beschrijft, zijn gebaseerd op de May Day Riots die daadwerkelijk plaatsvonden op 1 mei 1919 in Cleveland, Ohio. Deze rellen ontstonden als gevolg van de spanningen tussen verschillende sociale groepen in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog. In Cleveland werd een socialistische mars, georganiseerd door aanhangers van de Russische Revolutie, met geweld verstoord door soldaten, studenten en politieagenten. Wat begon als een vreedzaam protest, escaleerde al snel in gewelddadige confrontaties waarbij verschillende mensen gewond raakten en gearresteerd werden.

De rellen waren onderdeel van een bredere sociale onrust in Amerika in de periode na de oorlog. De economie stond onder druk, er heerste angst voor het communisme (bekend als de ‘Red Scare’), en terugkerende soldaten worstelden met het vinden van werk en hun plaats in de samenleving. Dit alles leidde tot een reeks gewelddadige incidenten en een klimaat van onzekerheid en ontevredenheid.

Historische context: de Jazz Age en de roaring twenties

F. Scott Fitzgerald wordt vaak gezien als de kroniekschrijver van de Jazz Age, een periode van economische groei, culturele bloei en sociale verandering in Amerika. Fitzgerald beschreef deze periode met zowel bewondering als kritiek. In Een dag in mei zien we al de vroege tekenen van de decadentie en morele leegte die hij later verder uitwerkte in The Great Gatsby (1925). De personages in de novelle laten de spanning zien tussen de oude normen en de nieuwe, vrijere levensstijl die in opkomst was.

F. Scott Fitzgerald: auteur en tijdsgeest

Francis Scott Fitzgerald (1896-1940) wordt beschouwd als een van de belangrijkste Amerikaanse schrijvers van de twintigste eeuw. Hij was een vertegenwoordiger van de verloren generatie (Lost Generation), een groep schrijvers die gedesillusioneerd was door de Eerste Wereldoorlog en de morele en sociale veranderingen die daarop volgden. Zijn werk wordt gekenmerkt door thema’s als de zoektocht naar succes, de vergankelijkheid van de American Dream en de schaduwzijde van rijkdom en decadentie.

Naast Een dag in mei en The Great Gatsby schreef Fitzgerald onder andere This Side of Paradise (1920) en Tender Is the Night (1934). Zijn leven werd gekenmerkt door persoonlijke en financiële problemen, deels veroorzaakt door zijn extravagante levensstijl en de mentale problemen van zijn vrouw, Zelda Fitzgerald. Om een blik te krijgen op de auteur, zijn leven, zijn werk kan je deze korte docu bekijken.